ผ้าไหมสุรินทร์

"สุรินทร์ถิ่นช้างใหญ่ ผ้าไหมงาม ประคำสวย ร่ำรวยปราสาท ผักกาดหวาน ข้าวสารหอม งามพร้อมวัฒนธรรม"

ผ้าไหมของจังหวัดสุรินทร์มีการผลิตมานานแล้วและยังคงรักษารูปแบบ สีสัน ลวดลาย ความประณีตบรรจงรวมถึงเทคนิคการทอแบบโบราณอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นไว้ได้ดีจนถึงปัจจุบัน คนชาติพันธุ์เขมร ลาว และกูยในจังหวัดสุรินทร์ล้วนสืบสานงานทอผ้ามาจากบรรพบุรุษซึ่งมีทั้งความแตกต่างกันด้านเทคนิคการทอ ลวดลาย การให้สี การย้อมสีและวัตถุดิบที่ใช้ ในขณะเดียวกันก็มีการถ่ายทอดลวดลาย กรรมวิธีการผลิตซึ่งกันและกันเสมอ แต่ผ้าทอของกลุ่มชาติพันธุ์เขมรมีเอกลักษณ์เด่นชัดที่สุดมีความกลมกลืนกันของลวดลายและสีสัน สีย้อมนั้นนิยมใช้สีธรรมชาติที่ได้จากพืชหลายชนิด รวมถึงผลิตภัณฑ์จากสัตว์ ทำให้ผ้าไหมที่ผลิตออกมามีสีเย็นตาไม่ฉูดฉาด
กระบวนการผลิตผ้าไหมนั้นเริ่มต้นจากการปลูกต้นหม่อน การเลี้ยงตัวไหม สาวไหม ออกแบบลวดลาย การย้อมสี แล้วจึงนำมาทอเป็นผืนผ้า ในแต่ละขั้นตอนล้วนต้องอาศัยความละเอียดอ่อน ความชำนาญและมีใจรักของช่างทอ

ผ้าไหมพื้นเมืองของจังหวัดสุรินทร์
ผ้าโฮล

ผ้าไหมที่เป็นเอกลักษณ์ของสุรินทร์คือลายโฮล คำว่า “โฮล” เป็นภาษาเขมร แปลว่าไหล อันสื่อความหมายถึง การไหลมาเทมาของเงินทองเกียรติยศ ชื่อเสียง และความมั่งคั่งของผู้สวมใส่ ผ้าไหมโฮล ยังหมายถึง ผ้าไหมลายน้ำไหลซึ่งเกิดจากภูมิปัญญาของชาวบ้าน มีทั้งผ้าโฮลที่เป็นผ้านุ่งของผู้หญิง(ซัมป็วดโฮล) ซึ่งเป็นผ้าลายมัดหมี่ทางขวางสลับกับลายริ้วเฉียง และผ้าโฮลสำหรับผู้ชาย (โฮลเปราะฮ์) ซึ่งจะคล้ายผ้าโฮลของผู้หญิงแต่ไม่มีลายริ้ว

ผ้าสมอ

ผ้าสมอ เป็นผ้าลายตารางสี่เหลี่ยมเล็กๆประกอบด้วยสีดำ เหลืองทอง เขียวขี้ม้า และแดงเข้ม ผ้านุ่งลายนี้ทอโดยไม่มัดหมี่ ส่วนใหญ่คนสูงอายุนิยมนุ่งอยู่กับบ้าน

ผ้าสไบ และผ้าขาวม้า

ผ้าสไบ

ผ้าสไบหญิง(ฉะนูดเลิก) เป็นผ้าสีพื้นใช้เทคนิคการทอแบบยกดอก ชาวเขมรนิยมสีขาว ใช้ห่มเป็นสไบทิ้งซ้ายทั้งด้านหน้าและด้านหลัง ชาวกูยนิยมสีดำเรียกว่า ผ้าแก๊บ และชาวไทยลาวเรียกผ้าลักษณะนี้ว่า”ผ้าเหยียบ”

ผ้าขาวม้า

ผ้าขาวม้า เป็นผ้าลายทางยาวมีเชิงผ้าเรียกว่า “เถือะเจีย” ใช้สำหรับผู้ชายคาดเอว และพาดไหล่

ลักษณะเด่นของผ้าไหมจังหวัดสุรินทร์
1. โดยส่วนใหญ่ใช้ไหมเส้นเล็กในการทอ หรือไหมน้อย คือไหมที่สาวมาจากเส้นใยภายในรังไหม มีลักษณะเรียบ นุ่ม และ เงางาม
2.มีลวดลายที่ได้รับอิทธิพลทางวัฒนธรรมจากกัมพูชา และลวดลายที่บรรจงประดิษฐ์ขึ้นล้วนมีที่มาและมีความหมายอันเป็นมงคล
3. ใช้สีธรรมชาติในการทอ ทำให้มีสีไม่ฉูดฉาด มีสีสันที่มีลักษณะเฉพาะ คือ สีจะออกโทนสีขรึม เช่น น้ำตาล แดง เขียว ดำ เหลือง อีกทั้งยังมีกลิ่นหอมจากเปลือกไม้
4. การทอ จะทอแน่นมีความละเอียดอ่อนในการทอ และประณีต

กลุ่มสตรีท่อผ้าไหมบ้านตาอ็อง 17 ม.1 ต.ตาอ็อง อ.เมืองสุรินทร์ จ.สุรินทร์ 32000

ตัวแทนกลุ่ม นางจรรยา ประดับ

นอกเหนือจากผ้าไหมทอมือลายพื้นเมืองที่ได้รับความนิยมแล้วยังมีผ้าไหมทอมือลายต่างๆ เช่น

ผ้าไหมลายพญานาคพันธ์ทรัพย์และนาคเรียกทรัพย์

ผ้าไหมลายการบิน

ผ้าไหมลายก้นหอย

และผ้าไหมลายต่างๆ

สนใจติดต่อสอบถามได้ที่ 084-4608794 ,www.Facebook.com/จรรยา ประดับ

หรือ ตลาดนัดกรีนมอ ราชมงคลสุรินทร์

กลุ่มสตรีทอผ้าไหม บ้านแจรน อ.เมือง จ.สุรินทร์

ตัวแทนกลุ่ม นางศรีนวล กองเงิน

นอกเหนือจากผ้าไหมทอมือลายพื้นเมืองที่ได้รับความนิยมแล้วยังมีผ้าไหมทอมือลายต่างๆและผ้าไหมลายพระราชทาน รวมถึงผ้าไหมที่มีความคิดสร้างสรรค์ต่อยอดให้กับผ้าไหม

ผ้าไหมลายพระราชทาน